صراط الذین انعمت علیهم غیر المغضوب علیهم ولاالضالین

خداوند ما را به راه کسانی که آن ها را مشمول نعمت خود ساختی نه غضب شدگان و گمراهان

در قرآن افرادی همانند فرعون قارون ابولهب و امت هایی هم چون قوم عاد ثمود و بنی اسرائیل به عنوان غضب شدگان معرفی شده اند. در ایات متعددی از قرآن ویژگی ها ی گمراهان و غضب شدگان و مصادیق آن ها بیان شده است از جمله:

* منافقان و مشرکان و بدگمانان به خداوند 1

* کافران به آیات الهی و قاتلان انبیای عظام2

* اهل کتاب که در برابر دعوت به حق سرکشی کرده اند3

* فراریان از جهاد4

* پذیر ندگان و جایگزین کنندگان کفر با ایمان5

* پذیرندگان ولایت دشمنان خدا و دوستداران رابطه با دشمنان خدا6

بنی اسرائیل – که داستان زندگی و تمدن آن ها در قرآن بیان شده است – زمانی بر مردم روزگار خویش برتری داشتند: « فضلتکم علی العالمین » 7 لیکن بعد از این فضیلت و برتری به خاطر کردار و رفتار ودشان، دچار قهر و غضب خداوند شدند: « و باووا بغضب من الله »8 این تغیر سرنوشت به علت تغییر در رفتار و کردار آنان بوده است: « ان الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم »9

دانشمندان یهود دستورات و قوانین آسمانیتورات را تحریف کردند: « یحرفون الکلم »10 و تجار و ثروتمندان آنان نیز به ربا و حرام خواری و رفاه طلبی روی آوردند« و اخذهم الربا»11 و عموم مردم نیز در برابر دعوت به جهاد و مبارزه از روی تن پروری و ترس از رفتن به جبهه نبرد و ورود به سرزمین مقدس سر باز زدند « فاذهب انت و ربک فقاتلا انا ها هنا قاعدون »12به خاطر این انحرافات خدا آنان را از اوج عزت و فضیلت به نهایت ذلت و سر افکندگی مبتلا ساخت.

ما در هر نماز از خداوند می خواهیم که ما را مانند غضب شدگان قرار ندهد یعنی نه اهل تحریف آیات نه اهل ربا و نه اهل فرار از جهاد. همچنین می خوهیم که همانند گمراهان نباشیم آنان که حق را رها کرده و به سراغ باطل می روند و رد دین و باور خود غلو و افراط کرده یا از هوا و هوس خود یا دیگران پیروی می کنند « قل یا اهل الکتاب لاتغوا فی دینکم غیر الحق و لا تتبعوا اهواء قوم قد ضلوا من قبل و اضلوا کثیرا و ضلوا عن سواء السبیل » بگو ای اهل کتاب در دینتان به ناحق غلو نکنید و به دنبال خواهش های گمراهان پیش از خود نروید که آنان افرادی زیادی را گمراه کرده و از راه راست گمراه شده اند 13

انسان در این سوره عشق و علاقه و تولای خود را به انبیا شهدا صالحان و راه آنان اظهار و ابراز داشته و از مغضوبان و گمراهان تاریخ نیز برائت و دوری می جویند و این مصداق تولی و تبری است.

سخنان حجت الا سلام و المسلمین محسن قرائتی

1. سوره نسا آیه   16         2. بقره آیه   61         3. آل عمران 110-  112            4. انفال    16             5. بقره / 108

       6. ممتحنه/ 1                       7. بقره/ 47       8. همان 61     9. رعد/11     10. نسا/46            11. همان 161                                                                                                                                                                                                                                                                                   1212. مائده/24                    13. همان/77                                                                                                                                                                                                                        .